Οδηγός δικαιωμάτων

LEGAL TEAM – NO BORDER CAMP 2016

TEL: 6980-4-200-40


legalteam@noborder2016.com

Ο οδηγός σε PDF

ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ για τη συμμετοχή στις δράσεις του NoBorderCamp2016
Γεια χαρά! Η συγγραφή ενός οδηγού για τα νομικά ζητήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν όσες και όσοι πάρουν μέρος στο NoBorder Camp 2016 υπήρξε μία δύσκολη υπόθεση για τα μέλη του Legal Team, καθώς έπρεπε προηγουμένως να δώσουμε απαντήσεις σε κάποια ερωτήματα που είναι τόσο νομικής όσο και πολιτικής φύσης, στο βαθμό τουλάχιστον που όλες και όλοι εμείς πιστεύουμε ότι η δικαιοσύνη δεν είναι σε καμία περίπτωση κοινωνικά ουδέτερη. Στη δυσκολία αυτή ήρθε να προστεθεί και το πραγματικό γεγονός της αναμενόμενης συμμετοχής στο NoBorderCamp ανθρώπων που βρίσκονται στην Ελλάδα υπό εντελώς διαφορετικό καθεστώς (αιτούντες άσυλο, υπήκοοι τρίτων χωρών με άδεια διαμονής κλπ), γεγονός το οποίο παραλλάσσει σε κάποιο βαθμό τις απαντήσεις που καλούμαστε να δώσουμε στα επιμέρους ζητήματα. Η ανάγκη αυτή υπαγόρευσε και την προσθήκη ενός παραρτήματος στο τέλος του οδηγού που αφορά αποκλειστικά το κρίσιμο ζήτημα της απέλασης όπως κατά περίπτωση περιγράφεται και εξειδικεύεται στα νομοθετικά κείμενα. Εξυπακούεται πως για κάθε ερώτημα που αφορά αυτόν τον Οδηγό, μπορείτε να μας καλείτε στο 6980-4-200-40 ή να μας στέλνετε e-mail στη διεύθυνση: legalteam@noborder2016.com

1. Η παρουσία / συμμετοχή στο χώρο του Camp.

Η βασική κατασκήνωση του NoBorderCamp2016 θα βρίσκεται μέσα στο χώρο του Α.Π.Θ. Τέτοιες κινήσεις γίνονται συχνά στα Πανεπιστήμια εδώ και αρκετά χρόνια και παρ’ όλο που δεν είναι “νομότυπες” με την στενή του όρου έννοια, είναι “νομιμοποιημένες” από την πολιτική κίνηση που τις στηρίζει και τη συμμετοχή του κόσμου. Κατά συνέπεια, μέχρι σήμερα δεν έχει εκδηλωθεί από τη μεριά των πρυτανικών αρχών ή της αστυνομίας η πρόθεση της προληπτικής καταστολής τέτοιων κινήσεων μέσα στα πανεπιστήμια. Η παραμονή μας λοιπόν μέσα στο χώρο της κατασκήνωσης δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα και η παρουσία του κόσμου πιστεύουμε ότι θα αποτελεί επαρκή εγγύηση για την κοινή ασφάλεια. Ωστόσο πρέπει να έχεις υπ’ όψιν ότι από το 2011 δεν ισχύει στην Ελλάδα το πανεπιστημιακό άσυλο (το οποίο ίσχυε από το 1982), που σημαίνει ότι η αστυνομία μπορεί να επέμβει στο χώρο του Camp όταν τελούνται αξιόποινες πράξεις, όπως οπουδήποτε αλλού.

Επομένως:

– Μην έχεις μαζί σου αντικείμενα που μπορεί να χαρακτηριστούν όπλα. Τέτοια είναι για παράδειγμα τα μαχαίρια κάθε είδους, ακόμη και οι σουγιάδες, ειδικά μάλιστα όταν τα απομακρύνεις από το χώρο όπου μένεις και επομένως δεν μπορούν να συνδεθούν με την οικιακή τους χρήση (π.χ. εάν κυκλοφορείς έχοντας στην τσάντα σου ένα μαχαίρι κουζίνας, αυτό θα χαρακτηριστεί κατά πάσα πιθανότητα “όπλο” και δεν θα θεωρείται πλέον εργαλείο). Επίσης, στην Ελλάδα τα δικαστήρια έχουν κρίνει ως όπλα και αντικείμενα τα οποία δεν είναι τέτοια από την κατασκευή τους (όπως για παράδειγμα μπορεί να κριθεί ένα ξύλινο στειλιάρι που το κουβαλάς μαζί σου). Τέλος, όπλα στην Ελλάδα θεωρούνται και κάποια αμυντικά μέσα, όπως είναι οι ασπίδες ή τα pepper spray.

– Μην κουβαλάς επάνω σου ναρκωτικές ουσίες. Πέρα από το ζήτημα της ενδεχόμενης “ποινικοποίησης” του camp και της ενδεχόμενης παρουσίασής του προς την κοινή γνώμη ως “άντρο ανομίας και ναρκωτικών”, η κατοχή π.χ. μιας πολύ μικρής ποσότητας ινδικής κάνναβης ενδέχεται να σου δημιουργήσει προβλήματα, διότι στην Ελλάδα είναι παράνομη ακόμη και η κατοχή ναρκωτικών για προσωπική χρήση (και τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 5 μήνες).
Επίσης εάν ετοιμάζεσαι να έρθεις από το εξωτερικό στην Ελλάδα, ΜΗΝ διανοηθείς να κουβαλήσεις μαζί σου έστω και μικροποσότητα ναρκωτικών διότι ακόμη και η κατοχή μιας μικρής ποσότητας κάνναβης όταν εισάγεται στη χώρα μπορεί να μετατραπεί σε κακούργημα (δλδ τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι 20 χρόνια).

 

2. Συμμετοχή στις διαδηλώσεις /παρεμβάσεις

Στην Ελλάδα όλες οι “ειρηνικές” διαδηλώσεις είναι κατ’ αρχάς νόμιμες και δεν απαιτούν προηγούμενη άδεια από τις αρχές. Το Σύνταγμα χαρακτηρίζει ως τέτοιες αυτές που γίνονται “ησύχως και αόπλως”. Είναι βέβαια προφανές ότι επαφίεται στην κρίση της αστυνομίας να διαπιστώσει αν μια διαδήλωση είναι “ήσυχη”. Η αστυνομία μάλιστα μπορεί και εκ των προτέρων να απαγορεύσει μία διαδήλωση, εάν κρίνει ότι επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια ή απειλή σοβαρής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής. Ωστόσο σε γενικές γραμμές αυτή η απαγόρευση δεν είναι συνηθισμένη. Αν για οποιοδήποτε λόγο πάντως μία διαδήλωση από αυτές που έχει προγραμματίσει το NoBorderCamp2016 απαγορευτεί από την αστυνομία, θα ενημερωθείς σχετικά, ώστε να αποφασίσεις εκτιμώντας τις περιστάσεις και την προσωπική σου κατάσταση, εάν ενδιαφέρεσαι να πάρεις μέρος σε αυτήν. Στην περίπτωση αυτή, η ίδια η συμμετοχή στην απαγορευμένη διαδήλωση είναι αδίκημα και φέρει τον πομπώδη τίτλο “θρασύτητα κατά της αρχής”, ωστόσο είναι ένα ελαφρύ σχετικά πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως έξι μήνες και είναι σπανιότατη η εφαρμογή του.

# ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

• Σημείωσε και έχε πάντα πρόχειρο το τηλέφωνο του Legal Team ( 6980-4-200-40 ) ή κάποιου/κάποιας δικηγόρου που εμπιστεύεσαι.
• Φρόντισε να έχεις μαζί σου:
  • Ταυτότητα ή διαβατήριο ή δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία ή οποιοδήποτε άλλο δημόσιο έγγραφο αποδεικτικό της ταυτότητάς σου και της χώρας προέλευσής σου.
  • κάποια φάρμακα που ενδεχομένως θα σου χρειαστούν άμεσα (εάν για κάποιο λόγω στερηθείς την ελευθερία σου έστω προσωρινά) ή υγρό φακών επαφής.
• Φρόντισε να έχεις όσο το δυνατόν λιγότερα προσωπικά δεδομένα επάνω σου: Αν χρησιμοποιείς ατζέντα, καλό είναι να μην την πάρεις μαζί σου. Εάν χρησιμοποιείς smartphone, φρόντισε να σβήσεις αποθηκευμένα password για πρόσβαση σε mail, υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης κλπ. Να θυμάσαι ότι εάν οδηγηθείς για οποιοδήποτε λόγο σε αστυνομικό τμήμα, θα αναγκαστείς να παραδώσεις όλα σου τα αντικείμενα.
• Στην Ελλάδα δεν θεωρείται παράνομο το να φοράς κάποια μάσκα για τα δακρυγόνα ή άλλα προστατευτικά (μαντήλι, περικνημίδες, γυαλιά κολύμβησης). Ωστόσο αν εμπλακείς σε κάποιο περιστατικό, η κατοχή τέτοιων μέσων μπορεί να συνδυαστεί με κάποιες αξιόποινες πράξεις (π.χ. βιαιοπραγίες κατά αστυνομικών) και θα θεωρηθεί επιβαρυντική περίσταση. Μπορείς να εφοδιαστείς με ό,τι από αυτά κρίνεις κατάλληλο, λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι η χρήση τέτοιων προστατευτικών μέσων τραβά την προσοχή της αστυνομίας και αυξάνει τις πιθανότητες προσαγωγής σου.
• Φρόντισε να συμφωνήσεις με τους οικείους σου ένα σημείο συνάντησης για να βρεθείς μαζί τους μετά τη διαδήλωση. Έτσι αποφεύγεται ο πανικός και οι άσκοπες αναζητήσεις οικείων προσώπων.

# ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗΣ

Φρόντισε να μην απομακρύνεσαι από τον κύριο όγκο της διαδήλωσης και έχε τα μάτια και τα αυτιά σου ανοιχτά, ώστε να υπερασπιστείς και τον εαυτό σου αλλά και άλλους, καταθέτοντας, για παράδειγμα, σε περίπτωση προβλημάτων με την αστυνομία.
Σε περίπτωση που απομακρυνθείς από τη διαδήλωση και σου ζητηθεί εξακρίβωση των στοιχείων σου, εάν οι αστυνομικοί σε πιέζουν να τους ακολουθήσεις στο Αστυνομικό Τμήμα παρ’ όλο που έχεις μαζί σου τα απαραίτητα έγγραφα, μπορείς να κάνεις τα εξής:

1. Zήτησε να μάθεις την αιτία της προσαγωγής σου στο Αστυνομικό Τμήμα και πώς δικαιολογείται αφού επιδεικνύεις τα νόμιμα έγγραφα.
2. Δήλωσε στους αστυνομικούς ότι παρανομούν καθώς παραβιάζουν τα συνταγματικά σου δικαιώματα.
3. Ζήτησε τα ονόματα των αστυνομικών που σε συλλαμβάνουν ώστε να γνωρίζεις ποιους θα καταγγείλεις.

Στην περίπτωση που σου ζητήσουν σωματική έρευνα στο δρόμο, απαίτησε να μάθεις την αιτία, δλδ. τους ακριβείς λόγους που οδηγούν τον συγκεκριμένο αστυνομικό να σε θεωρεί ύποπτο για διάπραξη αδικήματος που δικαιολογεί την έρευνα. Λόγοι που αφορούν την εμφάνισή σου ή το σημείο όπου βρίσκεσαι, δεν θεωρούνται επαρκείς. Αν ο αστυνομικός επιμείνει, απαίτησε να πληροφορηθείς τα στοιχεία του, και δήλωσέ του ότι σκοπεύεις να υποβάλεις μήνυση για δυσφήμιση και έργω εξύβριση, και ότι θα επιδιώξεις αποζημίωση για την ηθική σου βλάβη (προφανώς ακόμη κι αν δεν προτίθεσαι να το κάνεις).

ΠΡΟΣΟΧΗ! Η σχετική συζήτηση περί “καταγγελιών”, “νομιμότητας”, “δικαιωμάτων”, κτλ, φαντάζει τουλάχιστον αφελής στην περίπτωση (όχι και τόσο απίθανη για τα ελληνικά δεδομένα) που κάποιοι αστυνομικοί σε ρίχνουν κάτω και σε χτυπάνε ή σου πετάνε δακρυγόνα στο πρόσωπο και εσύ ως απάντηση “επικαλείσαι τα δικαιώματά σου”… Όσα λοιπόν γράφονται εδώ περί “δικαιωμάτων”, έχουν απλώς σκοπό να σε οπλίσουν με τη δύναμη της γνώσης και όχι να σε μετατρέψουν σε παθητικό δέκτη της αστυνομικής βίας που προσπαθεί να προστατευτεί με νομικές διατάξεις! Ταυτόχρονα πρέπει να λάβεις υπ’ όψιν ότι δεν είναι απίθανο η επίκληση των νομίμων δικαιωμάτων αντί να κάνει τους αστυνομικούς να αναδιπλωθούν, να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Επομένως, σε κάθε αντιπαράθεση με την αστυνομία, η κρίση για το αν η στιγμή είναι κατάλληλη για να προβάλεις τα δικαιώματά σου, δεν μπορεί παρά να είναι αποτέλεσμα μιας συνολικής ζύγισης της κατάστασης τη συγκεκριμένη στιγμή.

Η αστυνομία συνήθως βρίσκεται πίσω από τη διαδήλωση και την ακολουθεί, συνήθως δε σε παράπλευρους δρόμους βρίσκονται διμοιρίες των ΜΑΤ που και αυτές ακολουθούν τη διαδήλωση. Η παρουσία αστυνομικών μέσα σε μια διαδήλωση είναι παράνομη, είναι όμως πολύ συνηθισμένο να κυκλοφορούν παντού αστυνομικοί με πολιτικά. Σε περίπτωση που αντιληφθείς κάποιον αστυνομικό ή σου ζητήσει αυτός τα στοιχεία σου μέσα στη διαδήλωση, ενημέρωσε τους άλλους γύρω σου και αφού πάρετε τα στοιχεία του, απαιτήστε συλλογικά την άμεση απομάκρυνσή του.

Σε μερικές περιπτώσεις (και συνήθως όταν ο συσχετισμός δυνάμεων το επιτρέπει) η αστυνομία ακολουθεί μία πρακτική “στενής επιτήρησης” των διαδηλώσεων, η οποία συνίσταται στο να παρατάσσονται δυνάμεις των ΜΑΤ στα πλάγια και στο πίσω μέρος μιας διαδήλωσης αλλά κολλητά σε αυτήν, σχηματίζοντας ένα ασφυκτικό παραλληλόγραμμο (την αποκαλούμε “Πι” γιατί οπτικά μοιάζει με το 16ο γράμμα του ελληνικού αλφάβητου). Η αστυνομική αυτή επιλογή δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι ιδιαίτερο και δεν πρέπει να προκαλεί πανικό, εξυπακούεται όμως ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η προσοχή των διαδηλωτών για ενδεχόμενες προσαγωγές μέσα από το σώμα της πορείας πρέπει να είναι αυξημένη.

Σε περίπτωση που η διαδήλωση δεχθεί επίθεση από την αστυνομία (συνήθως με χημικά αέρια) και θέλεις να απομακρυνθείς από το σημείο εκείνο, φρόντισε να το κάνεις συγκροτημένα με τις συντρόφισσες και τους συντρόφους σου, ακολουθώντας τον κύριο όγκο της διαδήλωσης και παραμένοντας στον κεντρικότερο δρόμο. Αν προσπαθήσεις να διαφύγεις από παράπλευρους στενούς δρόμους, υπάρχει ο κίνδυνος να απομονωθείς και να συλληφθείς από ομάδες αστυνομικών που βρίσκονται σε τέτοια σημεία ακριβώς για να συλλαμβάνουν ευκολότερα όσους και όσες προσπαθούν να διαφύγουν. Σε κάθε περίπτωση, εκτίμησε όσο πιο ψύχραιμα μπορείς την κατάσταση και προσπάθησε να σκεφτείς ήρεμα χωρίς να πανικοβάλλεσαι.

Τέλος, σε περίπτωση που είναι σαφές ότι κάποιος αστυνομικός πρόκειται να σε συλλάβει, μην παραλείψεις να φωνάξεις δυνατά το όνομά σου στους γύρω σου ώστε να υπάρχει τουλάχιστον κάποιος/κάποια που θα μπορούσε να ειδοποιήσει αμέσως το Legal Team. Αντίστοιχα, σε περίπτωση που βρεθείς εσύ μπροστά στη σύλληψη κάποιου/κάποιας άλλης, φρόντισε να μάθεις το όνομά του/της και να ενημερώσεις το Legal Team σχετικά με την ώρα, τον τόπο και τα περιστατικά του επεισοδίου.

3. Τι κάνουμε σε περίπτωση σύλληψης

# Κατά τη μεταφορά στο αστυνομικό τμήμα

Εφόσον σε συλλάβουν, θα σε μεταφέρουν κατά πάσα πιθανότητα σε αστυνομικό τμήμα με κάποιο μεταφορικό μέσο, συνήθως περιπολικό ή αστυνομικό λεωφορείο. Στη διαδρομή φρόντισε να μην απαντήσεις σε καμία ερώτηση των αστυνομικών, ούτε καν να εμπλακείς σε “φιλική κουβεντούλα” για φαινομενικά επουσιώδη ζητήματα. Οτιδήποτε πεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον σου ή εναντίον άλλων. Αν είσαι μαζί με άλλους συλληφθέντες ενημέρωσέ τους για το legal team και για τα δικαιώματά τους. Διαμόρφωσε κατά το δυνατόν ατμόσφαιρα αλληλεγγύης, και συλλογικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων σας. Ανταλλάξτε στοιχεία ταυτότητας με τους άλλους συλληφθέντες, ώστε να ενημερωθεί εγκαίρως το Legal Team σε περίπτωση που κάποιος αφεθεί ελεύθερος πιο νωρίς από τους άλλους. Μην λες τίποτα σχετικά με την όποια “δράση” σου σε άλλους συλληφθέντες. Μπορεί να επιβαρύνει τη θέση σου.

# Μέσα στο αστυνομικό τμήμα

Απαίτησε να ενημερωθείς αν κατηγορείσαι για κάτι ή αν πρόκειται για απλή προσαγωγή. Ζήτα άμεσα να δεις δικηγόρο σε κάθε περίπτωση. Είναι πιθανόν βέβαια να σου απαντήσουν ότι δεν έχεις δικαίωμα σε συνήγορο, διότι δεν σου έχουν απαγγείλει κατηγορίες αλλά απλώς σε έχουν προσαγάγει για έλεγχο. Σε αυτήν την περίπτωση, απαίτησε να αφεθείς άμεσα ελεύθερος/η. Το γνωρίζουν και αυτοί ότι υποχρεούνται να σε αφήσουν μετά την εξακρίβωση των στοιχείων σου και τον έλεγχο για τυχόν εκκρεμείς αποφάσεις σε βάρος σου κλπ. Βέβαια έχε υπ’ όψιν ότι και ένας απλός έλεγχος μπορεί να διαρκέσει αρκετές ώρες (και η αστυνομία “φροντίζει” να παρατείνει όσο μπορεί αυτόν τον χρόνο). Εντωμεταξύ φρόντισε να διατηρείς ένα κλίμα έντασης, διαμαρτυρόμενος/η για την παράνομη κατακράτησή σου, απαίτησε την απελευθέρωσή σου και την επικοινωνία με το δικηγόρο σου και δήλωσε ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υποβάλεις μήνυση.

– Σε περίπτωση σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών, κεντρική συμβουλή που πρέπει να διέπει την όλη στάση σου είναι η ερμητική σιωπή σε οποιαδήποτε προσπάθεια των αστυνομικών να σε προσεγγίσουν. Μην σταματά διαρκώς να απαιτείς την παρουσία δικηγόρου σε κάθε στιγμή, ανεξάρτητα από το αν οι αστυνομικοί σου λένε ότι στο συγκεκριμένο στάδιο δεν δικαιούσαι. Μην απαντάς σε άλλες ερωτήσεις, πέραν των στοιχείων ταυτότητας και γενικά διατήρησε μία αποστασιοποιημένη στάση. Ακόμα και αν κρίνεις ότι κάτι μπορεί να διευκολύνει τη θέση σου, έχεις κάθε χρονικό περιθώριο να το καταθέσεις αργότερα, αφού θα έχεις μιλήσει με δικηγόρο και με τους οικείους σου.

Ανάμεσα στα στοιχεία που θα σου ζητήσουν να δηλώσεις είναι και η διεύθυνση κατοικίας σου. Είναι σημαντικό να ξέρεις ότι η δήλωση παραπλανητικής διεύθυνσης ή στοιχείων δεν πρόκειται να βοηθήσει σε τίποτα. Αντίθετα, εκτός από το ότι σε εκθέτει σε σχετική ποινική ευθύνη, δίνει την ευχέρεια στις αρχές να δικαστείς έγκυρα ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΠΑΡΩΝ/ΠΑΡΟΥΣΑ για να υπερασπιστείς τον εαυτό σου, αφού θα έχουν επιδώσει την κλήση για το δικαστήριο σε λάθος διεύθυνση. Μάλιστα, μια λάθος διεύθυνση δηλωμένη από σένα, σου στερεί αργότερα τη δυνατότητα να παραπονεθείς ότι δεν έλαβες γνώση του δικαστηρίου επειδή κατοικούσες αλλού. Επομένως, εάν δεν έχεις κάποιον πολύ σημαντικό λόγο να μην αποκαλύψεις την κατοικία σου, είναι καλό να δώσεις μία ακριβή διεύθυνση.

– Μην υπογράφεις κανένα έγγραφο (προανακριτική κατάθεση κλπ.) χωρίς την παρουσία δικηγόρου. Όσο εξαντλημένος/η κι αν είσαι, κι ακόμα κι αν η υπογραφή αυτή σου παρουσιαστεί ως “τυπική διαδικασία”, θα πρέπει να θυμάσαι ότι τα έγγραφα που θα υπογράψεις μπορεί στη συνέχεια να παίξουν καθοριστικό ρόλο εις βάρος σου στο δικαστήριο.

-Βασικά δικαιώματα

– Έχεις δικαίωμα να κάνεις ένα επιτυχημένο τηλεφώνημα (δλδ ένα τηλεφώνημα στο οποίο θα απαντήσει κάποιος/κάποια που μπορεί να σε βοηθήσει). Αν τηλεφωνήσεις στο Legal Team, δώσε μας ευσύνοπτα τις απαραίτητες πληροφορίες (ονοματεπώνυμο, υπηκοότητα, τμήμα που κρατείσαι, πού και πότε συνελήφθης και σε ποια γλώσσα συνεννοείσαι ευκολότερα).

– Εάν τα ελληνικά δεν είναι η μητρική σου γλώσσα, ΑΠΑΙΤΗΣΕ να σου διορίσουν διερμηνέα. Μην δεχτείς να συνεννοηθείς με τα λίγα ελληνικά που ενδεχομένως γνωρίζεις ή μέσω αγγλικών. Η διαδικασία είναι υποχρεωτικό να μεταφραστεί στη δική σου γλώσσα, ώστε να καταλαβαίνεις κάθε στιγμή τι συμβαίνει και τι υπογράφεις. [Εάν σου διορίσουν διερμηνέα, μην ξεχνάς ότι πρόκειται απλώς για ένα πρόσωπο που ορκίζεται (και άρα αναλαμβάνει την ευθύνη) για το τυπικό κομμάτι της σωστής μετάφρασης και τίποτε παραπάνω: Δεν είναι ούτε φίλος σου ούτε πρόσωπο εμπιστοσύνης απαραίτητα. Σε κάθε περίπτωση συνεχίζεις να επιμένεις για την άμεση επικοινωνία σου με δικηγόρο.]

– Έχεις δικαίωμα να επιλέξεις ελεύθερα δικηγόρο της αρεσκείας σου. Σε περίπτωση που επικοινωνήσεις με το Legal Team, θα φροντίσουμε να έρθει δικηγόρος το συντομότερο. – Το πιθανότερο είναι να σου αφαιρέσουν όλα τα κινητά αντικείμενα (π.χ. ρολόι, κινητό, χρήματα, κλειδιά) όπως και τα κορδόνια των παπουτσιών σου. Έχεις δικαίωμα να ζητήσεις τη σύνταξη σχετικού καταλόγου.

– Εάν σου ζητηθεί να υποστείς σωματική έρευνα, έχεις δικαίωμα να ζητήσεις να γίνει από αστυνομικό του ίδιου βιολογικού φύλου.

– Αν έχεις τραυματιστεί, απαίτησε την εξέτασή σου από ιατροδικαστή και την έκδοση σχετικής γνωμάτευσης.

-Δακτυλικά αποτυπώματα / DNA

Κατά τη διάρκεια της κράτησής σου στο αστυνομικό τμήμα, θα σου ζητηθεί να σημανθείς, δλδ να δώσεις δακτυλικά αποτυπώματα, να καταγραφούν κάποια σωματικά σου χαρακτηριστικά (π.χ. tattoo/ piercing), να δώσεις δείγμα γραφής και να φωτογραφηθείς. Η αστυνομία έχει δικαίωμα σύμφωνα με το νόμο να προβεί σε όλα τα παραπάνω. Αν επιθυμείς να αρνηθείς τη σήμανση, πρέπει να έχεις υπ’ όψιν ότι κατά πάσα πιθανότητα θα σου απαγγελθεί μία επιπλέον κατηγορία (η οποία μάλιστα μπορεί να σε στείλει στο δικαστήριο ανεξάρτητα από το αν τελικώς απαλλαγείς από τις αρχικές κατηγορίες για τις οποίες βρέθηκες στην αστυνομία).

-Ενδεχομένως οι αστυνομικοί να σου ζητήσουν δείγμα DNA. Αυτό συνήθως γίνεται με ένα κομμάτι βαμβάκι που σου ζητάν να βάλεις στο στόμα, ώστε να πάρουν δείγμα από το σάλιο σου. Εάν αρνηθείς, σου παίρνουν δείγμα χωρίς τη θέλησή σου, συνήθως αφαιρώντας μία τρίχα από τα μαλλιά σου. Η νομιμότητα αυτής της συμπεριφοράς αμφισβητείται, ωστόσο είναι κυρίαρχη στην ελληνική αστυνομική πρακτική και δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά που μπορείς να κάνεις για να το αποτρέψεις.

Μετά τη σύλληψή σου, η αστυνομία οφείλει να σε οδηγήσει μέσα σε 24 ώρες στον Εισαγγελέα. Ο υπολογισμός αυτών των ωρών βέβαια, είναι μία περίπλοκη ιστορία και αποτελεί συνηθισμένη πρακτική στις μεγάλες διαδηλώσεις όπου γίνονται πολλές συλλήψεις, η αστυνομία να παρατείνει τεχνητά αυτό το χρόνο, δηλώνοντας άλλη ώρα σύλληψης. Σε κάθε περίπτωση, εάν έχουν περάσει 24 ώρες και δεν σε έχουν πάει στον Εισαγγελέα, πρέπει να διαμαρτυρηθείς. ΕΠΙΣΗΣ, μην ξεχνάς ότι εάν μέχρι τότε δεν έχεις δει δικηγόρο, πρέπει να συνεχίζεις ασταμάτητα να διαμαρτύρεσαι για αυτό, τόσο στους αστυνομικούς όσο και στον δικαστικό λειτουργό που θα σε οδηγήσουν στη συνέχεια (Εισαγγελέα ή ενδεχομένως Ανακριτή).

# Όταν αφεθείς ελεύθερος/η

Ειδοποίησε τους οικείους σου ότι είσαι ελεύθερος/η, και την Ομάδα Νομικής Βοήθειας για την κατηγορία που τυχόν σου απαγγέλθηκε, ή για άλλα άτομα που τυχόν κρατούνται ακόμα. Μη “φλυαρείς” για τις πράξεις σου ούτε στους οικείους σου: δεν σε εξυπηρετεί σε τίποτα και μπορεί να σε ακούσουν και “λάθος άνθρωποι”. Σε περίπτωση που έχεις κακοποιηθεί, φρόντισε να εξεταστείς σε δημόσιο νοσοκομείο και ζήτα αντίγραφο της γνωμάτευσης.

———————————————————————————————————————————

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ο οδηγός αυτός καθώς επιθυμεί να παραμείνει συνδεδεμένος με την πραγματικότητα και όχι να αναφέρεται σε μία αφηρημένη σφαίρα δικαιωμάτων σε κάποιο ανύπαρκτο μη-πολιτικό και ουδέτερο σύμπαν, δεν θα μπορούσε να παραγνωρίσει τις ουσιώδεις διαφορές στις καταστάσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι αλλοδαποί διαδηλωτές και διαδηλώτριες (και προφανώς ειδικότερα οι μετανάστες/τριες) σε σχέση με τους γηγενείς (όπως είναι για παράδειγμα το ζήτημα της διαφορετικής αστυνομικής μεταχείρισης).

Όσα λοιπόν γράφτηκαν εδώ ως “οδηγίες”, προφανώς ισχύουν για όλους τους διαδηλωτές και τις διαδηλώτριες ΩΣΤΟΣΟ θα πρέπει να διαβαστούν μέσα από το προσωπικό πρίσμα του καθεστώτος υπό το οποίο βρίσκεται ο καθένας και η καθεμία στην Ελλάδα.

Επιπλέον, καθώς ένας από τους επιπλέον κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι αλλοδαποί (πέρα δηλαδή από την πιθανή επιβολή ποινής και κατ’ επέκταση τη στέρηση της ελευθερίας του για κάποιο διάστημα) είναι η πιθανότητα απέλασης ή/και βίαιης επαναπροώθησής τους στη χώρα προέλευσης, παραθέτουμε παρακάτω αναλυτικά τις ξεχωριστές περιπτώσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία.

[σ.σ. εξυπακούεται ότι η κατηγοριοποίηση με όρους όπως “μετανάστες”, “πρόσφυγες”, “αλλοδαποί”, γίνεται αποκλειστικά για λόγους υπαγωγής στις αντίστοιχες νομικές διατάξεις και όχι επειδή την προκρίνουμε με οποιονδήποτε τρόπο]

Προκειμένου λοιπόν για αλλοδαπούς [υπηκόους ΕΕ ή τρίτων χωρών ή δικαιούχους διεθνούς προστασίας σε χώρα της ΕΕ ή πρόσφυγες & μετανάστες στην Ελλάδα] υπάρχει η δυνατότητα να διαταχθεί δικαστική ή διοικητική απέλαση. Η δικαστική απέλαση επιβάλλεται από το δικαστήριο εφόσον εκδοθεί καταδικαστική απόφαση που επιβάλλει ποινή κάθειρξης (δηλαδή από 5 έως 20 χρόνια) συντρεχομένων και άλλων ουσιαστικών προϋποθέσεων. Η διοικητική απέλαση επιβάλλεται από την αστυνομία, μεταξύ άλλων και για λόγους δημόσιας τάξης, δηλαδή μέσα από μια γενικόλογη πολλές φορές διατύπωση ότι ο αλλοδαπός μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για τους υπόλοιπους πολίτες.

Ειδικότερα:

• Υπήκοοι ΕΕ ή τρίτων χωρών που ήρθαν στην Ελλάδα με visa (ειδική άδεια εισόδου) Μπορεί να διαταχθεί δικαστική ή διοικητική τους απέλαση. Η δικαστική απέλαση επιβάλλεται από το δικαστήριο εφόσον εκδοθεί καταδικαστική απόφαση για κακούργημα που επιβάλλει ποινή κάθειρξης, ενώ η διοικητική απέλαση επιβάλλεται από την αστυνομία, μεταξύ άλλων, και για λόγους δημόσιας τάξης.
• Υπήκοοι τρίτων χωρών με διεθνή προστασία από άλλη χώρα της ΕΕ [πρόσφυγες & δικαιούχοι επικουρικής προστασίας στην ΕΕ] Υπάρχει η δυνατότητα απέλασής τους (δικαστικής ή διοικητικής κατά τα ανωτέρω βλ. α) στη χώρα χορήγησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας – όχι στη χώρα καταγωγής τους !!! Τι επιπτώσεις θα έχει στο καθεστώς διεθνούς προστασίας τους μία ποινική δίωξη/καταδίκη σε βάρος τους ;
  Υπάρχει πιθανότητα ανάκλησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας από τη χώρα χορήγησης φυσικά, όταν
  •  ευλόγως θεωρείται ότι το πρόσωπο αυτό συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της χώρας,
  • το πρόσωπο αυτό, συνιστά κίνδυνο για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του για τη διάπραξη ιδιαίτερα σοβαρού εγκλήματος.
    Το ζήτημα, ωστόσο, της απέλασής του στη χώρα καταγωγής του τελεί υπό τον όρο της μη-επαναπροώθησής του σε χώρα που διατρέχει σοβαρό κίνδυνο ζωής, σωματικής ακεραιότητας ή βασανιστηρίων (πρόκειται βέβαια για μεγάλη συζήτηση με πολλές προεκτάσεις).
• Υπήκοοι τρίτων χωρών με καθεστώς διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα [πρόσφυγες & δικαιούχοι επικουρικής προστασίας στην Ελλάδα] Τι επιπτώσεις θα έχει στο καθεστώς διεθνούς προστασίας τους μία ποινική δίωξη/καταδίκη σε βάρος τους ;Υπάρχει πιθανότητα ανάκλησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας από τη χώρα χορήγησης φυσικά, όταν α) ευλόγως θεωρείται ότι το πρόσωπο αυτό συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της χώρας, β) το πρόσωπο αυτό, συνιστά κίνδυνο για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του για τη διάπραξη ιδιαίτερα σοβαρού εγκλήματος.
  Το ζήτημα, ωστόσο, της απέλασής του στη χώρα καταγωγής τελεί υπό τον όρο της μη-επαναπροώθησής του σε χώρα που διατρέχει σοβαρό κίνδυνο ζωής, σωματικής ακεραιότητας ή βασανιστηρίων.
• Υπήκοοι τρίτων χωρών με άδεια διαμονής μετανάστη στην Ελλάδα
  Υπάρχει η πιθανότητα ανάκλησης της άδειας διαμονής, εφόσον κριθούν επικίνδυνοι για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Υπάρχει η πιθανότητα απέλασής τους (δικαστικής ή διοικητικής κατά τα ανωτέρω) στη χώρα καταγωγής τους, που τελεί υπό τον όρο αναλογίας μεταξύ των ισχυρών δεσμών τους με την Ελλάδα και της θεμελίωσης των λόγων της επικινδυνότητάς τους για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Μόνη η καταδίκη τους, ωστόσο, δεν θεμελιώνει κατ’ αρχάς την επικινδυνότητά τους.
• Αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα (οι εκτός Ελλάδας δεν έχουν δικαίωμα να ταξιδέψουν ούτως ή άλλως παρά μόνον για ειδικούς λόγους, εντός των οποίων -προφανώς- δεν είναι η συμμετοχή σε διαδήλωση)
  Δεν τίθεται θέμα απέλασής τους στη χώρα καταγωγής τους μέχρι την τελεσίδικη κρίση επί του αιτήματος για άσυλο. Τι επιπτώσεις θα έχει στο αίτημά τους ενδεχόμενη ποινική δίωξη-καταδίκη σε βάρος τους ;
  • Υπάρχει πιθανότητα αποκλεισμού τους από τη διεθνή επικουρική προστασία εφόσον κριθεί ότι «συνιστούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της χώρας ή για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης τους για τη διάπραξη σοβαρού εγκλήματος, συνιστάμενο σε κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών ετών.»
• Αιτούντες μετεγκατάστασης (relocation) αλλοδαποί στην Ελλάδα Δεν τίθεται θέμα απέλασής τους στη χώρα καταγωγής τους μέχρι την τελεσίδικη κρίση επί του αιτήματός τους. Τι επιπτώσεις θα έχει στο αίτημά τους ενδεχόμενη ποινική δίωξη-καταδίκη σε βάρος τους ;
  • Πιθανή απόρριψη του αιτήματος μετεγκατάστασης σε άλλη χώρα της ΕΕ και μετατροπή του σε αίτημα ασύλου στην Ελλάδα.
  • Υπάρχει πιθανότητα αποκλεισμού τους από τη διεθνή επικουρική προστασία εφόσον κριθεί ότι «συνιστούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της χώρας ή για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης τους για τη διάπραξη σοβαρού εγκλήματος, συνιστάμενο σε κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών ετών».

ΠΡΟΣΟΧΗ: Από όσο γνωρίζουμε, όσοι και όσες έχουν προκαταγραφεί δεν θεωρούνται ακόμα αιτούντες άσυλο ή μετεγκατάσταση.
————————–
LEGAL TEAM NO BORDER CAMP 2016 TEL: 6980-4-200-40 legalteam@noborder2016.com